Beton is sterk, veelzijdig en zit in vrijwel elk gebouw verstopt. Toch is het niet onverslaanbaar. Vooral gewapend beton, waar metalen staven in zitten, kan na verloop van tijd schade oplopen. Betonrot, ook wel betonschade genoemd, ontstaat meestal doordat het metaal binnenin gaat roesten. En dat wil je voor zijn, want als je er te laat bij bent, kan de constructie onveilig worden.

Hoe ontstaat betonrot?

Betonrot begint vaak onzichtbaar. Via kleine scheurtjes of poriën dringt vocht en zuurstof door tot de wapening. Die begint vervolgens te roesten, en roest zet uit. Dat zorgt voor barsten, afbrokkelend beton en in sommige gevallen zelfs instortingsgevaar. Vooral in galerijen, balkons, bruggen en parkeergarages komt dit veel voor. Wat belangrijk is op een balkon met balkonrot, is dat je zo snel mogelijk actie onderneemt. Zorg ervoor dat je het liefst geen zware meubels meer op je balkon laat staan en in plaats daarvan een balkon bar gebruikt als tafel, zodat je het beton minder belast.

Hoe herken je beginnende schade?

Een beetje oplettendheid kan veel ellende voorkomen. Zie je bruine vlekken op het beton die er eerst niet zaten? Of brokkelt er op plekken beton af? Hoor je holle plekken als je ergens op tikt? Dat zijn allemaal signalen dat er mogelijk betonrot ontstaat. Ook scheuren, vochtplekken of loszittende delen zijn geen goed teken. Merk je een van deze dingen op? Dan is het slim om niet te lang te wachten en een specialist in te schakelen. Hoe eerder je erbij bent, hoe eenvoudiger het vaak nog te verhelpen is.

Zo kun je betonrot voorkomen

Voorkomen is (veel) goedkoper dan herstellen. Gelukkig zijn er meerdere manieren om beton te beschermen. Eén daarvan is het aanbrengen van een coating. Deze beschermt het oppervlak tegen vocht, vuil en andere invloeden van buitenaf. Er zijn verschillende soorten coatings voor verschillende toepassingen. In industriële omgevingen is epoxy populair vanwege de sterke, slijtvaste eigenschappen. In commerciële ruimtes wordt vaak polyurethaan gebruikt, terwijl acrylaatcoating handig is wanneer het snel droog moet zijn. Ook constructieve keuzes spelen een rol. Denk aan het gebruik van een lage water cementverhouding in het beton of aan het dieper plaatsen van de wapening. Zo zorg je dat het staal beter beschermd zit en minder snel wordt aangetast door water of lucht.

Kathodische bescherming

Voor gewapend beton is er nog een extra stap mogelijk: kathodische bescherming. Hierbij wordt een zwakke elektrische stroom gebruikt om het staal te beschermen tegen roest. Simpel gezegd dwing je het staal hiermee in de ‘kathode-rol’, waardoor het niet meer oxideert. Deze methode wordt vooral toegepast bij grote en kwetsbare constructies, zoals tunnels, bruggen en galerijen.

Wat als het toch misgaat?

Mocht het beton al aangetast zijn, dan is snel handelen belangrijk. Kleine scheuren en beginnende schade kun je vaak injecteren met speciale middelen, zoals epoxy, cementmortel of PUR. Grotere schade wordt meestal hersteld met handmatig betonherstel. Daarbij worden beschadigde delen verwijderd en opnieuw opgebouwd, met eventueel een roestwerende primer op het staal.

Tip voor oudere gebouwen

Let op! In oudere gebouwen werd soms calciumchloride aan het betonmengsel toegevoegd om het sneller te laten drogen. Dit goedje blijkt echter funest voor het betonijzer en mag inmiddels niet meer worden gebruikt. Laat dus bij twijfel altijd een specialist meekijken, vooral als je renovatieplannen hebt.